Straight edge (of afgekort
sXe) is een levenshouding die vooral populair is onder jongeren uit de
muziekgenres punk, hardcore punk, hardcore, metalcore en deathcore. Straight-edgers gebruiken (per definitie) geen
alcohol of
drugs, roken niet, en sommige zijn overwegend
vegetariër of
veganist.
De beweging is tot stand gekomen door
Ian MacKaye, destijds voorman van
Minor Threat, die in het lied
Out Of Step de basisregels voor de beweging formuleerde:
(I)Don't smoke / don't drink / don't fuck / at least I can fucking think! Ondanks het "Don't fuck" in de tekst van MacKaye, is het zich onthouden van
seks zonder liefde, bijvoorbeeld de
one-night-stand, tegenwoordig een weinig populair onderdeel meer van de straight edge-beweging.
Over het algemeen wordt seks buiten een relatie vermeden, maar de meeste moderne aanhangers van de beweging zijn hier wat liberaler in. De beweging is in zekere zin ontstaan door het walgen van MacKaye en zijn vrienden van het overmatige drank- en druggebruik dat ze bij
punkers zagen. Ze vonden dat de punk daardoor aan politieke kracht en aan
ideologische waarde had ingeboet, en als reactie daarop ontstond straight-edge, min of meer tegelijk met
hardcore punk.
Straight-edgers zijn vaak te herkennen aan grote zwarte kruisen op hun handen en logo's met drie grote kruisen (XXX). De oorsprong hiervan ligt in bars en clubs in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Daar kregen mensen die minderjarig waren, of te veel gedronken hadden, van het personeel zwarte kruizen op hun handen zodat het barpersoneel hun geen
alcohol meer zou schenken. Binnen de straight edge-beweging nam men dit gebruik over door kruisen op hun eigen handen te tekenen ("
X-ing up") of zelfs te tatoeëren, als een manier om de levenswijze uit te dragen. Er wordt wel eens gezegd dat de naam
straight edge op de kruizen aansluit omdat een kruis uit twee lijnen bestaat die haaks op elkaar staan, en dat daar de naam vandaan komt.